5 keer waarom

Je hebt waarschijnlijk wel gehoord van 5 keer waarom als een belangrijke techniek in Lean. De techniek kun je heel makkelijk toepassen door bij elk probleem te vragen 5 keer waarom. Zo kom je tot het echte probleem en als je dat combineert met 2 keer hoe, dan heb je de oplossing te pakken. 5 keer waarom en 2 keer hoe of 5W2H is een veel gebruikte tool om direct problemen op te lossen als op de Gemba wat mis gaat.

Geestelijk vader

Taiichi Ohno wordt beschouwd als de geestelijk vader van de 5W techniek. Ohno ken je misschien wel als de grote inspirator van het hele Toyota Productie Systeem of TPS. Dankzij hem passen we vandaag de dag technieken en methoden toe om het werk beter, makkelijker, sneller en goedkoper te maken.

Een bekend voorbeeld van Ohno vind je hieronder.

1. “Waarom stopte de robot?”

Het circuit is overbelast, waardoor een zekering is doorgebrand.

2. “Waarom is het circuit overbelast?”

Er was onvoldoende smering op de lagers, dus ze blokkeerden.

3. “Waarom was er onvoldoende smering op de lagers?”

De oliepomp op de robot circuleert niet voldoende olie.

4. “Waarom circuleert de pomp niet voldoende olie?”

De pompinlaat is verstopt met metaalspaanders.

5. “Waarom is de inlaat verstopt met metaalkrullen?”

Omdat er geen filter op de pomp zit.

Hoe pas je de 5 keer Waarom techniek toe?

Een belangrijk principe in Lean Management is dat je iets wat niet goed is doorgeeft. Dan produceer je namelijk alleen maar fouten. Dat betekent dat als je constateert dat er iets fout gaat, je het proces stop zet. In een productie omgeving doe je dat dan letterlijk door aan een Andon koord te trekken.

Vervolgens pas je de 5 keer Waarom techniek toe gecombineerd met 1 keer Hoe of 2 keer Hoe. Dan heb je de quick fix of workaround te pakken. Samen spreek je af die dan toe te passen en weer door. Als je vijf keer waarom toepast ben je veel meer gefocust dan wanneer je een open vraag stelt zoals : ‘en wat denken jullie dat er aan de hand is? ‘

In Lean lossen we echte problemen op. Je moet jouw energie niet steken in mogelijke problemen of losse gedachten. Experimenteren is goed, alleen de werkplek is geen speeltuin.

Root Cause Analysis

De besproken techniek is onderdeel van het zoeken naar grondoorzaken, Root Cause Analysis. De 5W methode is een zogenaamde quick fix methode. Soms kom je ook wel de term Blitz Kaizen tegen. Blitz staat voor snel. Kaizen voor verbeteren. Als je echter dieper moet graven om grondoorzaken weg te nemen, pas je de meer uitgebreide technieken toe van RCA.

In Lean passen we de Quality Management Tools toe om grondoorzaken te vinden. Tot deze tools behoren de control chart, het histogram, de scatter plot, de Ishikawa, de Pareto, stratificatie, de checksheet en de flowchart. Je ziet dat er 8 Quality Management Tools zijn. Vaak wordt er gesproken over 7 tools en bijvoorbeeld de checksheet en de flowchart staan soms ter discussie of die en nu wel of niet bij horen.

Grondoorzaken vinden met Six Sigma

Als je Six Sigma toepast, dan gebruik je statistiek om de echte veroorzakers te onderscheiden van ruis. Statistiek lijkt moeilijk, maar als je jouw huishoudboekje kunt bijhouden, dan kun je ook zeker de statistiek voor de Lean Six Sigma Green Belt aan.

Voor de Lean Six Sigma Black Belt moet je bijvoorbeeld wel het verschil weten tussen het gemiddelde en de mediaan. Die krijg je dan ook in de eerste 5 modules zodat je weet wat ze zijn en hoe je ze praktisch toepast voor proces verbeteren.

Zowel de LSSGB als de LSSBB zijn geen statistici. Beiden leren hoe ze eenvoudige statistiek gebruiken om patronen te zien en grondoorzaken te valideren. Meer lezen over het praktisch toepassen van Six Sigma kun je in deze longread.

Samenvatting

5W2H zit in de Lean toolbox voor zowel de Lean Green Belt, Lean Six Sigma Green Belt, Lean Black Belt en Lean Six Sigma Black Belt. Deze techniek kun je altijd toepassen en als de workaround werkt, heb je de nieuwe standaard te pakken. Als de workaround niet werkt, ga je dieper in op de veroorzakers en gebruik je bijvoorbeeld in Lean de Quality Management Tools en in Six Sigma de data.

Wil je meer lezen over hoe je grondoorzaken wegneemt? Ga dan naar deze longread. 

Wil je gratis een template downloaden? Ga dan naar onze pagina HIER.